Uit de pers 27 september 2008

Zaligmakend Zenderen

Een wandeling langs kloosters, carmelitessen, en kerkpaden.
The Sound Of Music, maar dan zonder bergen of muziek.

Het waren gewone katholieke stervelingen die vanaf 1928 hun leven kwamen overpeinzen in retraitehuis Sint Joseph, nu Bezinningscentrum de Zwanenhof. Hier konden de mensen enkele dagen geestelijke kracht opdoen onder de bezielende leiding van de paters redemptoristen. Decennialang verzorgden deze het geesterlijk werk bij de retraites. Koken en schoonmaken hoefden ze niet, dat deden de 'zusters van Heerlen'.

Plattegrond Kloosterpad, klik op plattegrond voor uitvergroting.

Het serieuze bidwerk gebeurde al vanaf 1889 één kilometer verderop, bij de zusters carmelitessen. Tussen de akkers en weilanden wonen nog altijd negen slotzusters. De jongste is 27, de oudste 95. Vroeger bakten ze hosties voor parochies in de omgeving; maar die tijd is voorbij. Eén van de nonnen verschijnt, in habijt, even in de deuropening naar de kapel. The Sound of Music, maar dan zonder muziek en bergen. De carmelitessen leven hier in geestelijke afzondering en bidden in stilte. Ze komen bijna niet buiten hun slotklooster. Hoe groot moet de schrik zijn geweest toen afgelopen juli een kruisbeeld werd gestolen uit de ommuurde tuin bij het klooster. Een moeder kreeg lucht van de betrokkenheid van haar zoon bij de diefstal. Met tot gevolg dat het beeld al enkele dagen later werd terugbezorgd.

De komst van deze carmelitessen kwam rechtstreeks voort uit de aanwezigheid van de paters karmelieten. We lopen naar hun klooster. Dat staat sinds 1855 aan de overkant van de Zenderensestraat. Maar de vergrijzing slaat toe. Het klooster fungeert nu als paterverzorgingshuis. Onder de bewoners gepensioneerde leraren en voormalig missionarissen. Er is wel uitwisseling tussen de beide kloosters vertelt pater Bos. Zo verzorgen de heren dagelijks de liturgie in de kapel van de carmelitessen. Die op hun beurt de sokken van de paters wassen. Maar emancipatie kwam er ook. Want vrouwen mogen zich tegenwoordig aansluiten bij de eerste orde van de karmelieten. En die richten zich wél op de buitenwereld. Ze hebben in Twente het katholiek voortgezet onderwijs voortvarend op poten gezet.

Nog altijd zijn er karmelcolleges in Almelo, Oldenzaal, Enschede, Hengelo en Raalte, met in totaal rond de 35.000 leerlingen. Tussen rotonde en klooster staat het standbeeld van de karmeliet, met leerling. Restaurant Seminar verwijst nog naar het vroegere kleinseminarie. Waar nu de Sortimentstuin ligt, hadden de seminateristen vroeger hun sportvelden.

We komen langs het jachthuis van landgoed Weleveld. De havezete en de Welevelds zijn er niet meer. In de middeleeuwen maakten die de dienst uit op deze strategische plek. De weg tussen Deventer en Duitsland kruiste hier de Bornsebeek. Een ideale plek om tol te heffen in een verder moerassige omgeving. Het oude kerkpad lands Rabo Scheele voert ons over het landgoed. Zo komen we bij het openluchttheater in Hertme. Vandaag fungeert het als decor voor het toneelstuk van een paar kinderen. Weten zij veel dat vijftig jaar geleden het halve dorp optrad als figurant in de jaarlijkse passiespelen. Nu is het Afrikafestival in juni de trekker.

Op de terugweg zien we ineens het oude retraitehuis en de twee klooster in één oogopslag. Op deze plek komt een Mariakapel, maar die zit nog in de pijplijn. Bij de voorlaatste bocht passeren we een asielzoekerscentrum. Maar dit was een streng internaat. Daarmee hadden ook de fraters maristen zichzelf in Zenderen op de kaart gezet.

Bron: Trouw door Chaja Zeegers